DAHA İYİ YAZMAK İÇİN 2

 

Merhabalar,

Bir önceki paylaşımımı okuyanlar hatırlayacaktır; konu başlığım ‘daha iyi yazmak’ üzerine idi. Bu konuda dikkat edilecek hususları çeşitli alıntılarla maddeler halinde aktarmaya çalışmıştım. Fakat takdir edersiniz ki tek bir anlatımla toparlanamayacak kadar derin bir mevzu. Yazı çok uzayacak endişesiyle yüzeysel değinmek zorunda kaldığım konuya, gösterdiğiniz itibarı da dikkate alarak bu hafta tekrar değinmek istedim. 

Daha iyi yazmak için göz önünde bulundurmamız gereken hususları yine maddeler halinde fakat bu kez kendi şahsi tecrübelerime, okumalarıma göre özetlemek istedim. Bunlar benim doğrularım, kişisel kritiklerim, yüzde yüz doğrudur, herkese uyun bir reçetedir diyemem elbette.  Okuma zahmetine katlananların ve bu işle iştigal edenlerin kendilerine uygun orijinal bir sentez yakaladıklarına/yakalayacaklarına eminim. 

Yıldızlı sevgilerimle J

Daha iyi yazmak için;

1. Daha iyi yazmak için öncelikle iyi bir okur ve iyi bir gözlemci olun. Yaptığınız işe tutkuyla sarılın.

2. Yolun başındaysanız eğer yalın ifadeler kullanmayı tercih edin. Öznenin, yüklemin, zarfın, edatın birbiriyle bağlantılarının kaybolduğu, teknik/akademik terimlerin çokça kullanıldığı, uzun ve karmaşık cümlelerin peş peşe sıralandığı ifadelerin okuyucuyu bunaltabileceğini unutmayın.

3. Yazma işinde sürekliliğin önemini kavrayın. Körelmemek için bunu bir disiplin meselesi haline getirin. Günde bir sayfa, bir paragraf, bir cümle de olsa mutlaka yazın.

4. Yazmak için ilham beklemeyin. Bu bekleyiş genellikle boşa giden zamandır. Siz bilgisayar başına oturup konsantre olmadıkça ya da kalemi defteri elinize almadıkça kolay kolay ilham gelmez. 

5. Yazınızdaki melodiyi duyun. Olması gereken ritmi o an vermeye çalıştığınız duyguyla örtüşecek biçimde yakalayın. Zaman uyumlarına dikkat edin. Aksak olan yerler kulağınızı tırmalayacak ve düzeltmeniz için sizi zorlayacaktır.  Bu konuda zamanla daha da ustalaştığınızı görün ve kendinizi takdir edin.

6. Türkçe imla kurallarına hâkim olun. Emin olmadığınız durumlarda sık sık sözlüğe başvurun. Türk Dil Kurumu’nun imla kılavuzunu ziyaret etmekten kaçınmayın.

7. Yazarken mantık hataları yapmamaya gayret edin. İçeriğinizin, beş sayfa önceki anlatımlarınızla tutarlı olduğundan, çelişkili ifadeler kullanmadığınızdan emin olun.

8. Başlangıçta kolay olmayacağını bilin fakat zaman içerisinde kendinize özgü bir üslup geliştirin. Eserlerin pek çoğunda şu güne kadar ele alınmamış konu ya da duygu yok gibidir. Konular, duygular aynı olsa da önemli olan o konu ya da duyguya yaklaşım biçiminizdir. Çünkü söylemeye çalıştıklarınız sizin ifadelerinizle, sizin baktığınız yerden yeniden anlam kazanacaktır. Orijinal olması gereken şey de budur. Yani sizin o konuyu aktarış, okuyucuyu kavrayış biçiminizdir.

9. İfadelerinizin akıcı olmasına ve kendi içerisinde bir bütünlük arz etmesine dikkat edin. Yaptığınız şeyle büyük bir sorumluluk aldığınızın farkında olun. Eserinizin, eline ilk kez kitap alacak olan biriyle karşılaşma ihtimalini unutmayın.  Okumaya zaten mesafeli duran kişileri okumaktan tümden soğutmayın.

10. Bir meramınız, bir mesajınız elbette olmalı. Ama bunu okuyucunun gözüne soka soka yapmayın. Sen değil, ben bilirim edası takınmayın. Mesaj verme kaygınızı, başöğretmenlik yapma telaşınızı okuyucu hemen hissedecek ve kategorize edilmekten hoşlanmayacaktır.

11. Samimi olun. –mış gibi yazmayın/yapmayın. Zoraki cümlelerin sırıtacağını fark edin. Üç oradan, beş buradan alıntıladığınız kelimelerle yakışıksız yamamalar yapmayın. Aşina olmadığınız kelimeleri sırf çeşni olsun diye kullanma cesareti göstermeyin. Bu tür blöflerin kaliteli okuma yapanların gözünden asla kaçmayacağını unutmayın.     

12. Yazdıklarınızı paylaşmadan önce mutlaka demlendirin. Birkaç saat, birkaç gün sonra tekrar tekrar okuyun. Göreceksiniz ki her başa sardığınızda düzeltmeniz gereken yerler çıkacak.

13. Yazdıklarınızı özellikle bir öykü ya da roman taslağı ise mutlaka güvendiğiniz birilerine okutun ve geri bildirim alın.

14. O ki er meydanına çıkmaya karar verdiniz övgülere olduğu kadar eleştirilere de açık olun.  

15. Biliyorum yazdıklarınız biricik ve eşsiz. Kimse bu kadar güzelini yazmadı. Ama madalyonun bir de diğer yüzü var. Yolun başındaysanız eğer, ilk kitabınızsa eğer unutmayın ki sizin gibi acemi bir yazar adayının kitabını basmak için o bilindik, o ünlü yayınevleri sıraya girmez. “Ooooo kitap mı yazdınız efendim? Getirin derhal basalım.” demez. Yeterince tecrübe kazanıp bu işte ustalaşıncaya kadar dosyalarınızın ünlü yayınevlerinden geri dönme ihtimaline hazırlıklı olun. 

16. Son olarak anlattığınız konu hakkında yeterli bilgi ve derinliğe sahip olduğunuzdan emin olun. Hayatın merkezinde durup etrafınızda olup bitenlerden haberdar olun. Toplumsal meseleleri  dert edinip, insanlara ayna tutun. Rol model olduğunuzun farkında olun ve üretimlerinizi tüm bunların sorumluluğunu alarak yapın.